Evlilik sözleşmesi olarak anılsa da Türk Medeni Kanunu’nda geçerli olan ad, mal rejimi sözleşmesidir. Mal rejimi sözleşmesi ile eşler tabi olduğu yasal mal rejimini kaldırabildiği veya değiştirdiği bir sözleşmedir, aynı zamanda şekil şartına tabidir. Türk Medeni Kanunu’nun 203. maddesinde yer alan sözleşmenin kanundaki tanımı: “Evlenmeden önce veya sonrasında imzalanan, kanunda belirtilen mal rejimlerinden birisini seçme ya da kaldırma, değiştirme olarak belirlenen sözleşme” olarak geçmektedir. Sözleşmenin amacı; evlilik içerisinde edinilen malların boşanma sonrasında nasıl paylaşacağı noktasında ortak noktada buluşulmasıdır.
Sözleşmenin konusu, şekli, kimler tarafından imzalanacağı Türk Medeni Kanunu’nda detaylı olarak belirtilmiştir.
Evlilik sözleşmesi, oldukça yanlış bilinmektedir. Bu nedenle sözleşme imzalayacak olan eşlerin mutlaka öncesinde bir avukattan hukuki bilgi alması gerekmektedir. Nitekim imzalanacak sözleşmenin eşlerin evliliğine uygun olup olmadığı, evlilik içerisinde edinilen ya da edinilecek mallar hususunda tarafların nasıl bir paylaşım talebi olduğu öncesinde istişare edilmelidir. Yasal mal rejiminin ne olduğu, eşlerin hangi mal rejimini istediği, sözleşme ile hangi mal paylaşımı adıyla tercih edileceği hususunda ortak karar verildikten sonra sözleşme düzenlenmelidir.
Akabinde notere başvuran eşler, yanlarında mutlaka vesikalık fotoğrafı ile kimliğini yanında götürmelidir.
Evlenecek olan eşlerin ise hangi mal rejimini tercih ettiklerini evlendirme memuruna yazılı olarak bildirmeleri de mümkündür. Evlendirme memuru, söz konusu belgeyi ilgili kuruma gönderecektir.
| YANLIŞ BİLGİ | DOĞRUSU |
| Eşler, kendi kurallarını oluşturarak bir sözleşme düzenleyebilir. Örn: aldatma halinde verilecek cezai şart gibi | Eşler arasında kendi aralarında imzalayıp evliliğe dair belirlediği kurallar, resmi olarak evlilik sözleşmesi değildir. Mal rejimi seçimi haricinde herhangi bir madde belirlenemeyecek, şarta bağlı hale getirilemeyecektir. |
| Sözleşme imzalamak zorunludur. | Böyle bir zorunluluk yoktur. Yasal mal rejimi, edinilmiş mallara katılma rejimidir. Taraflar bu rejimi değiştirmek ya da kaldırmak isterse sözleşme imzalayabilirler. |
| Geçmişte edinilen mallar hakkında da sözleşme imzalanabilir. | Sözleşme, imzalandığı tarihten itibaren hüküm doğuracaktır. Geçmişe etki etmez ve artık sözleşme imzalandığı tarihten itibaren edinilecek mallar hususunda anlaşma sağlanacaktır. |
| Eşlerden birisi tek taraflı başvurarak noterde işlem yapabilir. | Sözleşme imzalanacak ise iki tarafın birlikte gitmesi gerekmektedir. Tek taraflı başvuru ile mal rejimi değişikliği ancak dava ile mümkündür. |
| Sözleşmede boşanılacağı zaman belirlenecek nafaka ile tazminat hususu da belirlenebilir. | Sözleşme ile yalnızca mal rejimi hususunda anlaşma sağlanabilecektir. |
Malların paylaşımı ve eşlerin kazançları hususunda bir kararlaştırma yapılabilir. Boşanma ile tarafların nasıl bir mal paylaşımında bulunacağını düzenleyecekleri bir sözleşmedir. Kanunda 4 mal rejimi bulunmaktadır. Bu rejimler ise;
Sözleşmeyi imzalayacak olan kişiler, ayırt etme gücüne sahip olmalıdır. Sözleşmeyi imzalayacak olan kişinin fiil ve isteklerinin nedeni ile sonuçlarını kavrayacak nitelikte, bunlara uygun davranacak nitelikte olması gerekmektedir.
Sözleşmeyi imzalayacak olan eşin yaş hususu ya da kısıtlı olup olmaması da önemlidir. 18 yaşından küçük olan ya da kısıtlı olan eş, yasal temsilcisinin izni olmadan imzalayamayacaktır.
Yabancı uyruklu ve Türkçe bilmeyen eşin evlilik sözleşmesini yeminli tercüman ile birlikte noterde imzalaması şarttır. Notere gitmeden önce yeminli tercüman için notere bilgi verilmesi gerekmektedir.
Evlilik sözleşmesi; mahkeme tarafından iptal edinceye kadar, evliliğin bitimi ile (boşanma ya da eşin ölümü), evliliğin iptali ile sona ermektedir.
Eşler imzalamış olduğu mal rejimi sözleşmesinin iptalini isteyip dava açabilmesi için belli başlı kurallar bulunmaktadır. Sözleşme kurulurken eşlerden birisinin iradesinde yanılma, tehdit ya da şiddet nedeniyle sözleşmenin geçersiz olduğunu öne sürebilecektir. Sözleşmenin geçersiz olduğunu öne sürerek iptalini istemek adına belli başlı şartlar bulunmaktadır.
Belli şekil şartı ve içeriğine dair bilgiler makalede yer almaktadır. Ancak her evliliğe, her eşin talebine uygun olacak maktu bir örnek vermek uygun değildir. Öncesine mutlaka mal rejimi türlerine dair bilgi alınmalı, hangi mal rejimi türünün seçilmesi gerektiği hususunda eşler mutabakata varmalıdır. Herhangi bir yerden alınacak örnek üzerinden sözleşme imzalanması ileride geri dönülmez kayıplara neden olabilecektir. Her somut olay, her somut durum farklılık göstermektedir ve her örnek, herkese uygunluk taşıyamayacaktır. Mutlaka bu hususta iyi bir araştırma ve hukuki danışmanlık hizmeti alma tavsiye edilmektedir.
